Płock to najstarsze miasto Mazowsza i jego pierwsza stolica. Co warto zauważyć, również Płock, a nie Warszawa, był pierwszym miastem, do którego przeniesiono stolicę z Krakowa. Płock sprawował funkcję stolicy Polski aż 59 lat.
Płock jest ważnym ośrodkiem gospodarczym, kulturalnym i akademickim. Miasto jest siedzibą ziemskiego powiatu płockiego. W preambule do Statutu Miasta Płocka użyto nazwy Stołeczne Książęce Miasto Płock. Płock jest jedynym miastem w obecnej Polsce, który posiada honorowy tytuł "miasto-bohater" - nadano go miastu za zasługi w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku, odznaczając je również Krzyżem Walecznych.
Miasto znajduje się w środkowej Polsce w województwie mazowieckim. Płock leży nad szeroką na ok. 8 km doliną Wisły w górnym jej biegu, w zasięgu zbiornika wodnego utworzonego zaporą we Włocławku. Miasto położone jest na styku dwóch makroregionów - lewobrzeżnej Kotliny Płockiej oraz prawobrzeżnego Pojezierza Dobrzyńskiego. Główna część miasta znajduje się na prawym brzegu Wisły na wysokiej skarpie, która jest też najwyższym punktem Płocka i sięga 105 m n.p.m., podczas gdy dolina Wisły tylko 58 m n.p.m.
Płockie Stare Miasto jest najbardziej zabytkową częścią miasta i zachowało one prawie niezmieniony układ przestrzenny od ponad 800 lat. Najstarszą częścią Płocka jest Wzgórze Tumskie, które wraz ze Starym Rynkiem zalicza się do najważniejszych miejsc na Starym Mieście. Zabudowania dzielnicy położone są na wysokiej skarpie prawego brzegu Wisły ok. 47 metrów nad poziomem rzeki. Na Wzgórzu Tumskim znajduje się zespół zabytkowych budowli dawnego opactwa zakonu benedyktynów. Zachowany i odrestaurowany zespół poklasztorny obejmuje pozostałości romańskiej rotundy, skrzydła klasztoru z reliktami kościoła św. Wojciecha i murem obronnym zamku, a także wieżę zegarową i zamkową basztę. Dzięki położeniu Wzgórza zwiedzanie najstarszych płockich zabytków łączy się z niezwykłymi widokami na płynącą w dolę szeroką Wisłę. Głównym miejskim szlakiem prowadzącym na Wzgórze Tumskie i Stare Miasto jest ul. Tumska, będąca popularnym deptakiem.